Volgens de berichtgeving in de kranten zijn er op bestuurlijk gebied twee rampzalige ‘dossiers’ : de toeslagenaffaire en de gaswinning in Groningen. Er is helaas nog een derde dossier aan te wijzen: het onderwijsbeleid.

Ik maakte een soort cryptogram uit de krant waarvan de oplossing een ‘zegswijze ‘ was. Dat is me gelukt en de zegswijze is : ‘Beter af met een ons geluk dan met een pond verstand.’

Ik ken die uitdrukking niet maar het gaat denk ik over materiële zaken. En dan klopt het denk ik wel: het moet je meezitten als je wat wilt bereiken in het leven. Op het juiste moment op de juiste plaats zijn, goede contacten hebben, je uiterlijk mee hebben enz. Geluk hebben dus: handelaars in zonnepanelen, zuinige verwarmingsmogelijkheden, elektrische fietsen enz., die hebben de wind mee, door de omstandigheden. Hun diploma is daarbij zeker niet bepalend.

Het is uiteraard mooi dat zoveel jongelui naar het hoger onderwijs gaan maar het betekent natuurlijk niet dat ze allemaal even slim zijn. Ze weten zelf ook wel dat voor de ene opleiding een hogere intelligentie vereist is dan voor de andere. Men denke aan studies als theoretische natuurkunde, econometrie, klassieke talen. Er is een zekere rangorde, zo men wil pikorde in de intellectuele vereisten van het hoger onderwijs. Onderaan vinden we de pedagogische academie. Dat is niet altijd zo geweest. De vroegere kweekschool was lange tijd een mooi alternatief voor ambitieuze en intelligente jongelui van wie de ouders een universitaire studie niet konden bekostigen. Er werden behoorlijke eisen gesteld op een breed vlak en dat resulteerde meestal in bekwame onderwijzers en onderwijzeressen.

De extra onderwijsbijlage van het AD ( 12 januari 2023) is de moeite waard, maar stemt niet vrolijk. Na lezing moet je constateren dat de verschillen in kwaliteit tussen de scholen groter worden, onrustbarend.

Het afgelopen jaar was er een interessante artikelenserie in de Volkskrant: honderdjarigen die geïnterviewd werden. Uiteraard kwam de vraag meestal aan de orde wat zij indertijd na de lagere school gingen doen en meestal was de reactie dat zij geen verdere opleiding konden volgen: ‘Ik had een goed verstand maar ik mocht niet doorleren, daar was geen geld voor’, of ‘ik moest meehelpen op de boerderij of in het bedrijf van mijn vader”.

Matthijs van Nieuwkerk heeft wel Nederlands gestudeerd, maar hij heeft geloof ik nooit als leraar gewerkt. Misschien wel jammer, want het leraarsambt leent zich niet erg voor onbeheerste woedeuitbarstingen. Toch moet er orde gehouden worden, dat is altijd zo geweest en dat zal ook wel zo blijven, tenzij men wanorde acceptabel vindt.

Ik zal niet de eerste zijn die verbaasd is over het sterk wisselend overheidsbeleid van de
laatste decennia. Of het nu om gezondheidszorg, asielbeleid, landbouwpolitiek, defensie of
energievoorziening gaat – en er zijn nog wel meer terreinen aan te wijzen-, onze overheid
is voortdurend bezig de koers te verleggen of terug te draaien.
Wat twintig of dertig jaar geleden verstandige beslissingen leken blijken nu grote nadelen
met zich mee te brengen.

Hugo Borst en Carin Gaemers zetten zich sinds 2016 in om verbeteringen aan te brengen
in de ouderenzorg. Aanvankelijk leken ze succes te hebben maar op dit moment zijn ze
tamelijk gedesillusioneerd. De bureaucratie is gigantisch. Gaemers zegt: ‘Er werken 1,4
miljoen mensen in de zorg maar daarvan zijn er zo’n 400.000 verpleegkundigen of
verzorgenden. In de zorg gaat zo veel geld om dat niet ten goede komt aan de mensen die
hulp vragen.’ ( BNdeStem van 1 oktober).

‘En, zoals de meningsvorming in Nederland altijd verloopt, is iedereen vergeten wat men
er een tijdje geleden van vond.’
Aldus een opmerking van Martin Sommer, politiek commentator van de Volkskrant in een
artikel van 10 september. Het is inderdaad verbazingwekkend hoe snel de meningen over
‘grote’ onderwerpen kunnen veranderen, vooral na de Russische inval In Oekraine. Mensen
willen de open haard weer gaan stoken , de kolencentrales laten doorgaan en de
kerncentrales openhouden en uitbreiden, meer geld uitgeven aan defensie, enz.