Ik zal niet de eerste zijn die verbaasd is over het sterk wisselend overheidsbeleid van de
laatste decennia. Of het nu om gezondheidszorg, asielbeleid, landbouwpolitiek, defensie of
energievoorziening gaat – en er zijn nog wel meer terreinen aan te wijzen-, onze overheid
is voortdurend bezig de koers te verleggen of terug te draaien.
Wat twintig of dertig jaar geleden verstandige beslissingen leken blijken nu grote nadelen
met zich mee te brengen.

In de krant van 31 oktober (BNdeStem) gaat een hoofdartikel over de bereikbaarheid van
werk en voorzieningen in ons land. Men baseert zich op een nieuw rapport van het
Planbureau voor de Leefomgeving . Met onder meer deze conclusies: ‘Drie op de tien
ouderen in ons land kunnen zonder auto binnen een half uur geen ziekenhuis of
polikliniek bereiken. En ruim een op de tien niet binnen drie kwartier. Veel middelbare
scholieren moeten lang fietsen om een havo of vwo te bereiken. Dat beperkt de
schoolkeuze van jongeren.’

Het is te hopen dat men nu wèl goed gaat nadenken over de meest wenselijke
ontwikkelingen, in het bijzonder ook op onderwijsgebied.
Het onderwijsbeleid was er heel lang op gericht, al meer dan 150 jaar geleden, om overal
in het land goed bereikbare onderwijsvoorzieningen te vestigen. De Rijksscholen
vervulden daarbij een belangrijke rol, maar ook ambachtsscholen en u.lo.- scholen
kwamen overal tot stand.

Maar in het kader van de ‘ hoger onderwijs voor velen’ campagne, zo’n dertig jaar geleden,
moest alles ook groter worden en de meeste van de kleine scholen in de periferie zijn toen
verdwenen en dat is jammer voor de mensen met kinderen die nog buiten de grote steden
wonen. Of voor die jonge ouders, die, op zoek naar een betaalbare woning, wel in een dorp
zouden willen wonen.

Ja, dat levert vervelende problemen op. Het openbaar vervoer, zo zegt het rapport, schiet
tekort ‘vooral in veel stadsranden, in de suburbane kernen en in landelijk gebied.’
En ook als men erin slaagt meer bussen te laten rijden is het denk ik nog maar de vraag of
daarmee het probleem is opgelost. Er moet immers niet gezocht worden naar oplossingen
die de grootschaligheid versterken maar juist naar het omgekeerde. Dat zal ten goede
komen aan de kwaliteit van het onderwijs en de onderlinge verbondenheid versterken.

J.C. Traas