Over onmacht en onverstand

De Volkskrant van 11 maart vermeldde dat minister Wiersma heeft gezegd: ‘Ik vind het van belang dat ons onderwijs voor iedere leerling kansen biedt om zich optimaal te ontwikkelen, ongeacht de portemonnee van de ouders. Het inkopen van extra bijles, huiswerkbegeleiding of examentraining zou niet nodig moeten zijn.’ De krant vermeldt ook dat ruim een kwart van de leerlingen in het basis- en middelbaar onderwijs gebruik maakt van huiswerkbegeleiding of bijles buiten het reguliere onderwijs. Het is dus een parallel traject geworden.

Nu, afgezien van het feit dat het ‘oneerlijk’ is heeft het ongetwijfeld ook een negatief effect op de gewone schoollessen. Want daar zitten dus leerlingen die het niet zo nodig vinden om op te letten omdat ze het ook nog wel horen in de bijles die ze straks krijgen. En het is daarom ook demotiverend voor de leraren die het toch al moeilijk genoeg hebben.

Wat Wiersma met zoveel woorden zegt is dat het onderwijs zó goed moet zijn dat bijles niet nodig is. Er zijn helaas niet erg veel scholen die een dergelijk niveau bereiken.

Op dezelfde dag een bericht in het AD over een mogelijk verplichte driejarige brugperiode in het middelbaar onderwijs. De gedachte is afkomstig van de VO-raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs, die zegt teleurgesteld te zijn over ‘het gebrek aan ambitie’ bij de minister.

In fraai Nederlands zegt de voorzitter: “Als het kabinet echt werk wil maken van de kansengelijkheid in het onderwijs, dan is het aanpakken van de vroegselectie in het Nederlandse onderwijs een van de belangrijkste knoppen om aan te draaien.’

In ieder geval hebben ze bij die VO-raad weinig historisch besef. Al in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw bleek bij de middenschool – experimenten dat een verlengde brugperiode zo veel problemen opleverde dat men erop terug moest komen. Ook in de jaren tachtig, toen er opnieuw pogingen werden gedaan om de brugperiode te verlengen kwam er nauwelijks iets van terecht. En waar scholen een brede brugklas hadden voor alle leerlingen vanaf de basisschool werd daar vaak een eind aan gemaakt uit concurrentieoverwegingen. Men noemde dat wel ‘ontvlechting’.

Het is allemaal bekend: het kàn bekend zijn maar de VO-raad wil toch weer aan de knoppen draaien…
Gelukkig is de minister verstandiger. Hij zegt hierover dat dit voorstel het voortgezet onderwijs op zijn kop zet, ‘zonder dat we duidelijk zicht hebben op de praktische en financiële consequenties van een dergelijke stelselwijziging.’

Ik zou daar nog aan toe kunnen voegen dat de eerdere pogingen plaatsvonden in een tijd dat het onderwijs op tal van punten meer kwaliteit had dan nu.

J.C. Traas

Een ons geluk en een pond verstand

Ik maakte een soort cryptogram uit de krant waarvan de oplossing een ‘zegswijze ‘ was. Dat is me gelukt en de zegswijze is : ‘Beter af met een ons geluk dan met een pond verstand.’

Ik ken die uitdrukking niet maar het gaat denk ik over materiële zaken. En dan klopt het denk ik wel: het moet je meezitten als je wat wilt bereiken in het leven. Op het juiste moment op de juiste plaats zijn, goede contacten hebben, je uiterlijk mee hebben enz. Geluk hebben dus: handelaars in zonnepanelen, zuinige verwarmingsmogelijkheden, elektrische fietsen enz., die hebben de wind mee, door de omstandigheden. Hun diploma is daarbij zeker niet bepalend.

Lees verder Een ons geluk en een pond verstand

Bibelebonse berg

Het is uiteraard mooi dat zoveel jongelui naar het hoger onderwijs gaan maar het betekent natuurlijk niet dat ze allemaal even slim zijn. Ze weten zelf ook wel dat voor de ene opleiding een hogere intelligentie vereist is dan voor de andere. Men denke aan studies als theoretische natuurkunde, econometrie, klassieke talen. Er is een zekere rangorde, zo men wil pikorde in de intellectuele vereisten van het hoger onderwijs. Onderaan vinden we de pedagogische academie. Dat is niet altijd zo geweest. De vroegere kweekschool was lange tijd een mooi alternatief voor ambitieuze en intelligente jongelui van wie de ouders een universitaire studie niet konden bekostigen. Er werden behoorlijke eisen gesteld op een breed vlak en dat resulteerde meestal in bekwame onderwijzers en onderwijzeressen.

Lees verder Bibelebonse berg

Minder kans?

Het afgelopen jaar was er een interessante artikelenserie in de Volkskrant: honderdjarigen die geïnterviewd werden. Uiteraard kwam de vraag meestal aan de orde wat zij indertijd na de lagere school gingen doen en meestal was de reactie dat zij geen verdere opleiding konden volgen: ‘Ik had een goed verstand maar ik mocht niet doorleren, daar was geen geld voor’, of ‘ik moest meehelpen op de boerderij of in het bedrijf van mijn vader”.

Lees verder Minder kans?

Falend beleid

Ik zal niet de eerste zijn die verbaasd is over het sterk wisselend overheidsbeleid van de
laatste decennia. Of het nu om gezondheidszorg, asielbeleid, landbouwpolitiek, defensie of
energievoorziening gaat – en er zijn nog wel meer terreinen aan te wijzen-, onze overheid
is voortdurend bezig de koers te verleggen of terug te draaien.
Wat twintig of dertig jaar geleden verstandige beslissingen leken blijken nu grote nadelen
met zich mee te brengen.

Lees verder Falend beleid

Inleveren

Hugo Borst en Carin Gaemers zetten zich sinds 2016 in om verbeteringen aan te brengen
in de ouderenzorg. Aanvankelijk leken ze succes te hebben maar op dit moment zijn ze
tamelijk gedesillusioneerd. De bureaucratie is gigantisch. Gaemers zegt: ‘Er werken 1,4
miljoen mensen in de zorg maar daarvan zijn er zo’n 400.000 verpleegkundigen of
verzorgenden. In de zorg gaat zo veel geld om dat niet ten goede komt aan de mensen die
hulp vragen.’ ( BNdeStem van 1 oktober).

Lees verder Inleveren

Verplichting tegenover de samenleving

‘En, zoals de meningsvorming in Nederland altijd verloopt, is iedereen vergeten wat men
er een tijdje geleden van vond.’
Aldus een opmerking van Martin Sommer, politiek commentator van de Volkskrant in een
artikel van 10 september. Het is inderdaad verbazingwekkend hoe snel de meningen over
‘grote’ onderwerpen kunnen veranderen, vooral na de Russische inval In Oekraine. Mensen
willen de open haard weer gaan stoken , de kolencentrales laten doorgaan en de
kerncentrales openhouden en uitbreiden, meer geld uitgeven aan defensie, enz.

Lees verder Verplichting tegenover de samenleving